TRAGOM ! INFORMACIJA- VESTI - REAKCIJA - I dalje postoje zabrinutosti zbog medijskih sloboda u regiji

TRAGOM ! INFORMACIJA- VESTI - REAKCIJA 

I dalje postoje zabrinutosti zbog medijskih sloboda u regiji

18/10/2013

OESS upozorava da bi, ako države jugoistočne Europe ne poduzmu korake kako bi riješile dugotrajne probleme na području medijskih sloboda, u pitanje mogla doći i demokracija.

Svetla Dimitrova za Southeast European Times iz Sofije – 18/10/13

Novinari drže transparente na kojima piše "Ataturkova agencija postala je Arincov (potpredsjednik vlade Bulent Arinc) kanal", prosvjedujući 24. srpnja u Ankari protiv cenzure u turskim medijima. [AFP]

Unatoč napretku koji mnoge države u regiji ostvaruju u integriranju u europske institucije baveći se pitanjima korupcije i rješavajući ekonomske izazove, medijske slobode u jugoistočnoj Europi i dalje slabe, što predstavlja izravnu prijetnju demokratskim reformama, izjavili su stručnjaci zaSETimes.

"Ako se situacija ne popravi, u konačnici bi u pitanje mogli doći sloboda i demokracija", rekla je Dunja Mijatović iz Organizacije za europsku sigurnost i suradnju. "Nasilje, zlostavljanje i zastrašivanje novinara predstavljaju napad na samu demokraciju."

Christian Mihr, izvršni direktor Reportera bez granica Njemačka, rekao je za SETimes da postoje zajednički obrasci kršenja medijskih sloboda u jugoistočnoj Europi.

"U nekoliko država uistinu možemo vidjeti da se novinari suočavaju s nasiljem od strane skupina organiziranog kriminala, no čak i od skupina koje su barem bliske onima koji posjeduju moć", rekao je.

Izazovi se nižu diljem regije. Reporteri bez granica izvješću da su medijske slobode u Bosni i Hercegovini (BiH) u neprestanom padu od 2006. godine. Međunarodna medijska organizacija Odbor za zaštitu novinara, navodeći tursku praksu zatvaranja novinara u znak "odmazde" zbog njihovog djelovanja, pozvala je prošlog mjeseca premijera Recepa Tayyipa Erdogana da se pozabavi onim što nazivaju "propustom vlade da zaštiti medijske slobode, [što] potkopava velike snage" Turske.

Ove je godine turska vlada kaznila četiri televizijske postaje koje su prenosile prosvjede u parku Gezi, navodeći kao razlog to da su prijenosi predstavljali "štetnu propagandu za maloljetnike".

Mihr je medijsku situaciju u Turskoj opisao "vrlo ozbiljnom", osobito s obzirom na broj novinara koji se nalaze u zatvoru.

"Ako govorimo o broju zatvorenih novinara, Turska i Kina su najgore zemlje na svijetu", rekao je zaSETimes. "U Turskoj je najozbiljniji problem to što se svi antiteroristički zakoni upotrebljavaju, ili bolje rečeno zloupotrebljavaju, protiv neovisnih novinara koji samo rade svoj posao, a to često znači da predstavljaju i istražuju položaj kurdskog naroda, ili se bave kurdskim sukobom."

Postoje tri kategorije novinara koji su u Turskoj najizloženiji pritvaranju: istraživački novinari, novinari koji su optuženi da su zavjerenici u planiranim protudržavnim prevratima te novinari koji su zatvoreni zbog optužbi za terorizam.

Unatoč međunarodnom pritisku na tursku vladu, ona nije poduzela značajnije korake kako bi poboljšala situaciju, a određeni se članci u kaznenom zakonu i zakonu o borbi protiv terorizma smatraju ozbiljnom prijetnjom po slobodu izražavanja i medija u državi.

"Unatoč našim naporima, nije došlo do značajnijeg napretka u vezi sa slobodom izražavanja u četvrtom pravosudnom paketu [predstavljenom 30. travnja ove godine]", rekla je za SETimes Ece Milli, koordinatorica za kampanje i aktivizam u Amnesty Internationalu Turska.

"Lobirali smo kod vlade i oporbenih stranaka, kao i kod drugih nadležnih tijela, no nismo imali rezultate", rekla je. "Ne možemo reći da se u proteklim godinama nije učinilo ništa na poboljšanju situacije. Međutim, napredak je iznimno spor."

Makedonija je na ljestvici slobode medija od 2009. godine pala s 34. na 116. mjesto, a u posljednje vrijeme najviše pozornosti privlači ovogodišnje uhićenje istraživačkog novinara Tomislava Kožarevskog, koji je u svibnju optužen zbog članka kojeg je 2008. godine napisao za časopisReporter 92, u kojemu je otkrio identitet navodno zaštićenog svjedoka u jednom slučaju ubojstva. Ranije ove godine, taj je svjedok na sudu izjavio da je lažno svjedočio pod prijetnjama policije. Također se pokazalo da je status zaštićenog svjedoka dobio tek 2010. godine.

Kožarevski, koji sada radi za Novu Makedoniju, nalazi se u 30-dnevnom istražnom zatvoru koji je produživan već pet puta. Brojne medijske organizacije, uključujući Udrugu novinara Makedonije, Makedonski savez novinara, OESS i Reportere bez granica, neuspješno zahtijevaju njegovo oslobađanje.

Mihr je rekao da još jedan problem uočen u većini država, a osobito u Bugarskoj i Rumunjskoj, predstavlja manjak transparentnosti kada je riječ o vlasništvu nad medijima. Rekao je da Reporteri bez granica također navode "široki jaz između slova zakona i prakse, te poštivanja zakona".

Georgi Lozanov, čelnik bugarskog Vijeća za elektronske medije, složio se da vlasništvo nad medijima predstavlja problem u Bugarskoj.  

Dopisnice Marina Stojanovska iz Skoplja i Erisa Dautaj Senderdem iz Istanbula pridonijele su ovom izvješću.

Što mislite, zašto slabe medijske slobode u regiji? Iznesite svoja razmišljanja u prostoru ispod članka.

Ovaj tekst poručio je SETimes.com.

 

Загриженост во врска со слободата на медиумите во регионот

18/10/2013

ОБСЕ предупреди дека самата демократија ќе биде загрозена ако земјите од Југоисточна Европа не преземат мерки за решавање на постојните проблеми со слободата на медиумите.

Светла Димитрова за Southeast European Times во Софија - 18.10.2013

На 24. јули во Анкара новинари со транспаренти „Агенцијата на Ататурк стана канал на Аринч (заменик-премиер Булент Аринч)“ протестираат против цензурата во турските медиуми. [АФП]

Покрај напредокот што многу земји во регионот го постигнаа во интегрирањето во европските институции во врска со справувањето со корупцијата и решавањето на економските предизвици, слободата на медиумите во Југоисточна Европа продолжува да се намалува, што претставува голема закана за демократската реформа, изјавија експертите за SETimes.

„Ако ситуацијата не се поправи, загрозени ќе бидат слободата и демократијата“, рече Дуња Мијатовиќ од Организацијата за безбедност и соработка во Европа. „Насилството кон новинарите, нивното малтретирање и заплашување се напад врз самата демократија“.

Кристијан Мир, извршен директор на „Репортери без граници - Германија“, изјави за SETimesдека во Југоисточна Европа може да се забележат вообичаени шеми на прекршување на слободата на медиумите.

„Во неколку земји уште гледаме дека новинарите се соочени со насилство од страна на организирани криминални групи, но дури и од групи што се некако поврзани со групи на моќ“, рече тој.

Предизвици има во целиот регион. „Репортери без граници“ известува дека слободата на печатот во Босна и Херцеговина (БиХ) постојано се намалува уште од 2006 година. Меѓународната медиумска организација „Комитет за заштита на новинари“, наведувајќи ја практиката на Турција да затвора новинари од „реваншизам“ за нивната работа, минатиот месец апелираше до премиерот Реџеп Тајип Ердоган да посвети внимание на тоа што таа го нарекува „неуспехот на владата да ја заштити слободата на печатот, [што] ги подрива значајните силни страни“ на Турција.

Оваа година четири телевизиски куќи што ги пренесуваа демонстрациите од паркот „Гези“ беа казнети со парична казна од турската влада, затоа што преносите биле „штетна пропаганда за малолетници“.

Мир ја објасни состојбата со медиумите во Турција како „многу сериозна“, особено во однос на бројот на новинари во затвор.

„Ако зборуваме за бројот на новинари во затвор, Турција и Кина се најлоши примери во светот“, изјави тој за SETimes. „Во Турција сериозен проблем е дека се користат, поточно се злоупотребуваат, сите анти-терористички закони против независни новинари кои само си ја вршат работата, што главно се однесува на зборувањето и истражувањето на ситуацијата со Курдите, за курдскиот конфликт“.

Во Турција има три категории на новинари што се најчесто се изложени на затворање: истражувачки новинари, оние обвинети за заговори во планирани удари против државата и новинари во затвор поради обвинувања за тероризам.

И покрај меѓународниот притисок, турската влада нема преземено значајни чекори за подобрување на ситуацијата, при што се смета дека некои членови од кривичниот законик и законот против тероризмот претставуваат сериозна закана за слободата на изразување и слободата на медиумите во земјата.

„И покрај нашите напори, нема некои посебни промени во однос на слободата на изразување во четвртиот законодавен пакет [објавен на 30. април оваа година], изјави Ече Мили, координатор за кампањи и активизам во „Амнести интернешенал - Турција“ за SETimes.

„Лобиравме и со владата и со опозициските партии, како и со другите релевантни тела, но без резултат“, рече таа. „Не можеме да кажеме дека ништо не било направено во последните години за да се подобри ситуацијата. Сепак, напредокот е многу бавен“.

Во рангирањето за слободата на печатот Македонија падна од 34. на 116. место од 2009 година до сега. Во последно време, фокусот е на овогодишното апсење на истражувачкиот новинар Томислав Кежаровски, кој во мај беше обвинет за откривање на идентитетот на наводно заштитен сведок во случај за убиство во напис за списанието Репортер 92 од 2008 година. Претходно истата година, сведокот му рекол на судот дека дал лажно сведочење под полициска закана. Се испостави дека статус на заштитен сведок добил дури во 2010 година.

Кежаровски, кој сега работи за Нова Македонија, првично доби триесетдневен притвор, кој досега е петпати продолжуван. Многу медиумски организации, вклучувајќи ги и „Здружението на новинари на Македонија“, „Македонската федерација на новинари“, ОБСЕ и „Репортери без граници“, безуспешно бараа негово ослободување.

Друг проблем забележан во повеќето земји, но особено во Бугарија и во Романија, е недостатокот на транспарентност во однос на сопственоста на медиумите, рече Мир. „Репортери без граници“, исто така, наведе дека постои „голем јаз помеѓу текстовите на законите и практиката, во однос на почитувањето на законите“, рече тој.

Георги Лозанов, раководител на бугарскиот Совет за електронски медиуми, се согласи дека сопственоста на медиумите претставува изворот на проблемот во Бугарија.

Ovaj tekst poručio je SETimes.com.

Concerns about media freedom in the region continues

18/10/2013

If countries in Southeast Europe do not take steps to address lingering problems in the area of media freedom, what is ultimately at stake is democracy, the OSCE has warned.

By Svetla Dimitrova for Southeast European Times in Sofia -- 18/10/13

Journalists holding placards reading "Ataturk's agency has become Arinc's (Deputy Prime Minister Bulent Arinc) channel" protest on July 24th in Ankara against censorship in Turkish media. [AFP]

Despite progress that many countries in the region are making in integrating with European institutions addressing corruption and solving economic challenges, media freedom in southeast Europe is continuing to deteriorate, posing a direct threat to democratic reform, experts told SETimes.

"If the situation does not improve what is ultimately at stake is freedom and democracy," said Dunja Mijatovic of the Organisation for Security and Co-operation in Europe. "Violence, harassment and intimidation against journalists are an attack on democracy itself."

Christian Mihr, executive director of Reporters Without Borders Germany, toldSETimes that there are common patterns of violation of media freedom in southeast Europe.

"In several countries we really still see that journalists are faced with violence by organised crime groups, but even by groups who are at least close to power groups," he said.

Challenges abound throughout the region. Reporters Without Borders reports that press freedom in Bosnia and Herzegovina (BiH) has fallen consistently since 2006. The international media organisation Committee to Protect Journalists, citing Turkey's practice of jailing journalists in "retaliation" for their work, last month appealed to Prime Minister Recep Tayyip Erdogan to address what it calls "the government's failure to safeguard press freedom [that] undermines the great strengths" of Turkey.

This year, four television outlets that broadcast the Gezi Park demonstrations were fined by the Turkish government on grounds that the telecasts were "harmful propaganda for minors."

Mihr described the media situation in Turkey as "very serious," particularly in terms of the number of journalists in prison.

"If we talk about the number of imprisoned journalists, Turkey and China are the worst countries worldwide," he told SETimes. "What in Turkey is really a serious problem is that all the anti-terrorist laws are used, or misused to say it like that, against independent journalists who just do their job and this is very often talking and investigating about the situation of the Kurdish people, about the Kurdish conflict."

There are three categories of journalists that are mostly exposed to imprisonment in Turkey: investigative journalists, those charged to be conspirators in planned anti-state coups and journalists in jail on terrorism charges.

Despite international pressure on the Turkish government, it has not taken any signifant steps to improve the situation, with certain articles in the penal code and the anti-terrorism law viewed as posing a serious threat to freedom of expression and of the media in the country.

"Despite our efforts, there was no significant development regarding freedom of expression in the fourth judicial package [announced on April 30th this year]," Ece Milli, campaign and activism co-ordinator at Amnesty International-Turkey, told SETimes.

"We also lobbied with government and opposition parties as well as other relevant bodies, but got no results," she said. "We cannot say nothing has been done during past years to improve the situation. Yet, progress is extremely slow."

Macedonia's press freedom ranking has fallen from 34 to 116 since 2009, with much of the recent attention falling on the arrest this year of investigative reporter Tomislav Kozarevski, who was charged in May for an article he wrote in 2008 for Reporter 92 magazine in which he revealed the identity of an alleged protected witness in a murder case. Earlier this year, the witness told the court that he had given false testimony under police threat. It also turned out that he was not given a protected witness status until 2010.

Kozarevski, who now works for Nova Makedonija, has been in custody on an initial 30-day detention that has been extended five times. Numerous media organisations, including the Association of Journalists of Macedonia, the Macedonian Federation of Journalists, OSCE and Reporters Without Borders, have unsuccessfully sought his release.

Another problem observed in most of the countries, but especially in Bulgaria and Romania, was the lack in transparency regarding the ownership of media, Mihr said. Reporters Without borders also cited "a wide gap between texts of laws and the practice, and the respect for laws," he said.

Georgi Lozanov, head of Bulgaria's Council for Electronic Media, agreed that media ownership is a source of the problem in Bulgaria.

Ovaj tekst poručio je SETimes.com.