Objavljeno : 30.11.2016.
Aktivno učešće građana i lokalnih zajednica u ponudi i
tražnji struje biće "lajtmotiv" novih energetskih predloga Evropske
komisije, najavila je visoka zvaničnica EU odbacujući istovremeno u ovoj fazi
harmonizaciju nacionalnih šema podrške obnovljivoj energiji. EU radi na merama
kojima će se građani ohrabriti da proizvode struju jer neka istraživanja pokazuju
da do sredine veka, pod uslovom da na snazi bude prava zakonska osnova,
polovina građana EU može da proizvodi svoju struju iz obnovljivih izvora i
zadovolji 45% tražnje energije u EU.
I dok Komisija sprema dugo čekane izmene direktive o
obnovljivoj energiji, zvaničnici postepeno otkrivaju obrise budućeg režima EU.
Jedna od visokih zvaničnica Generalnog direktorata Evropske komisije za
energetiku Mari Doneli (Marie Donnelly) kaže da nova direktiva neće uključiti
harmonizaciju nacionalnih šema podrške obnovljivim izvorima dodajući da će se
umesto toga ići sa daljom regionalizacijom tržišta energije.
"Na jedinstvenom tržištu energije može da se
predvidi jedinstveni mehanizam podrške ali mislim da još nismo u toj
fazi", rekla je Doneli predstavnicima industrije na događaju u Evropskom
parlamentu krajem septembra.
Energetske kompanije osudile su retroaktivna smanjenja
podrške obnovljivim izvorima u nacionalnim šemama, poput onih koje je uvela
Španija nakon pucanja tržišta u solarnom sektoru.
Francuski predsednik Fransoa Oland čak je pozvao na neku
vrstu "harmonizacije" na evropskom nivou kako bi se zemlje sprečile
da menjaju propise.
Međutim, razlike između nacionalnih tržišta "ostale
se veoma velike", rekla je Doneli dodajući da bi "u takvom kontekstu
jedinstvena šema podrške obnovljivoj energiji bila veoma kompleksna".
"Zato Komisija ide na regionalizaciju kao temelj za
dostizanje jedinstvenog energetskog tržišta", rekla je Doneli na događaju
u EP koji je podržala finska energetska kompanija Fortum.
Industrija obnovljive energije dugo se protivi
harmonizaciji nacionalnih šema subvencionisanja s obrazloženjem da je evropsko
tržište suviše iscepkano da bi to bilo moguće. Komisija je zauzela isti stav,
iako je u jednom mišljenju iz januara 2011. navela da harmonizacija treba da
bude predviđena na dugi rok.
Građani
proizvođači a ne samo potrošači
S druge strane, Doneli je otkrila da će predstojeća
Komisijina inicijativa za dizajn energetskog tržišta, koja se takođe očekuje u
decembru ili januaru, uključiti mere za ohrabrivanje građana da proizvode,
čuvaju i prodaju svoju struju.
"Jedna od stvari koju želimo da uradimo je da
podržimo potrošače pojedince i zajednice da budu aktivni učesnici u energetskom
sistemu. I to je 'lajtmotiv' koji se provlači kroz sve naše predloge",
istakla je Doneli.
Na pitanje da pojasni da li to znači prioritetan pristup
mreži za obnovljivu energiju koju proizvode mali proizvođači ona je ponovila:
"To je 'lajtmotiv' koji se provlači kroz sve naše predloge", preneo
je EurActiv.com.
Učešće građana u ponudi i tražnji energije postalo je
centralno pitanje za decentralizovani sistem energije iz obnovljivih izvora
koja emituje manje ugljenika.
U javnoj raspravi o inicijativi za dizajn tržišta ranije
ove godine Komisija je navela da "potrošači moraju da budu u stanju da
deluju kao kupci i prodavci" i pozvala je građane da iskoriste svoju moć
za pogađanje kroz kolektivne šeme, poput energetskih zadruga.
Istraživanje holandske konsultantske kuće CE Delft
pokazalo je da polovina građana EU može da proizvodi svoju struju iz
obnovljivih izvora i zadovolji 45% tražnje energije u EU 2050. pod uslovom da
na snazi bude prava zakonska osnova. To uključuje postavljanje solarnih panela
na kuće ali i lokalne zajednice, škole i bolnice koje proizvode svoju energiju,
skladište višak i prodaju ga u mrežu po garantovanim cenama.
Tenderi
Ključni način da se podrži razvoj obnovljive energije
jeste da se bolje koriste tenderi za projekte obnovljive energije, smatra Mari
Doneli.
"Jedna od osnova jedinstvenog tržišta je da javne
nabavke idu preko tendera jer se tako dobija najveća vrednost za poreske
obveznike", kazala je zvaničnica Generalnog direktorata EK za energetiku.
Međutim, danas se javno nadmetanje ne koristi u punom
potencijalu, upozorio je evroposlanik iz grupe Zelenih Klod Turms (Claude
Turmes).
Lokalne vlasti danas imaju obavezu da raspišu tender čak
i za relativno male projekte obnovljive energije i na takvim tenderima su
velike energetske kompanije u stanju da daju najjevtiniju ponudu. Na taj način
se iz trke izbacuju male lokalne energetske zadruge čije su ponude skuplje ali
uživaju veću podršku lokalnog stanovništva jer su u vlasništvu građana.
Turms je rekao da su tenderi dobri za investitore ali da
bez učešća građana može da se izgubi potencijal za neke projekte, npr. za
vetroelektrane kojima se često protivi lokalno stanovništvo.
Nedavno je francuski energetski džin EDF pokrenuo
postupak protiv dve opštine u Belgiji u nemačkom govornom području gde su
lokalne energetske kooperative dobile ugovor da postave četiri turbine iako je
EDF imao jevtiniju ponudu.
Turms smatra da lokalne zajednice ne treba da budu u
obavezi da objavljuju tendere za takve male projekte obnovljive energije.
"Zato što npr. građanin koji želi da postavi solarne panele na svom krovu
ne može da konkuriše EDF i pobedi na tenderu", rekao je Turms i založio se
za izmene u domenu izuzeća za javna nadmetanja.
Zagovornici takve šeme kažu da, iako su energetske
zadruge možda skuplje, one na dugi rok vraćaju osam puta veći prihod regionu
nego kada su kapaciteti u vlasništvu velikih preduzeća.
Turms se zalaže i da javna nadmetanja budu otvorena i za
druge vrste energetskih usluga, ne samo kada lokalne vlasti odluče da grade
nove kapacitete za proizvodnju energije, već i za usluge koje pružaju operateri
sistema prenosa.
Logo Association
Posted: 11.30.2016.
Active participation of citizens and local communities in
the supply and demand of electricity will be "leitmotiv" new energy
proposal from the European Commission, announced a senior official at the same
time rejecting the EU at this stage of the harmonization of national support
schemes of renewable energy. EU working on the measures that citizens will be
encouraged to produce electricity because some research shows that by
mid-century, under the condition that the law is legal basis, half of EU
citizens can produce their electricity from renewable energy sources and meet
45% of energy demand in the EU .
While the Commission is saved long-awaited amendments to
the directive on renewable energy, officials gradually reveal the contours of a
future EU regime. One senior official of the Directorate General for Energy of
the European Commission brought Mari (Marie Donnelly) said that the new
directive will not include harmonization of national support schemes of
renewable adding that instead go with the further regionalization of energy
markets.
"In the single energy market can provide unique
support mechanism but I think we are not yet at that stage," said Donnelly
industry representatives at the event at the European Parliament in late
September.
Energy companies have condemned the retroactive reduction
in support for renewables in the national schemes, such as those introduced by
Spain after the bursting of the market in the solar sector.
French President Francois Hollande has even called for a
kind of "harmonization" at the European level in order to prevent the
country from changing regulations.
However, differences between national markets
"remained very high," said Donnelly, adding that "in such a context
is unique renewable energy support scheme was very complex."
"Therefore, the Commission goes on regionalization
as a basis for achieving a single energy market," said Donnelly in the
event that the EP has supported the Finnish energy company Fortum.
Renewable energy industry has long been opposed to the
harmonization of national schemes subsidizing the grounds that the European
market is too fragmented to make this possible. The Commission has taken the
same position, although in one opinion in January 2011 stated that
harmonization should be envisaged in the long term.
Citizens producers
and not just consumers
On the other hand, brought it revealed that the upcoming
Commission's initiative for the design of the energy market, which is also
expected in December or January, to include measures to encourage citizens to
produce, store and sell their electricity.
"One of the things we want to do is to support
consumers individuals and communities to be active participants in the energy
system. And that is the 'leitmotif' that runs through all of our
proposals," said Donnelly.
Asked to clarify whether that means priority grid
access for renewable energy produced by small producers she reiterated:
"This is a 'leitmotif' which runs through all our proposals", reports
EurActiv.com.
Citizen participation in the supply and demand of energy
has become a central issue for decentralized energy from renewable sources that
emit less carbon. In the public debate on the initiative for the design of the
market earlier this year, the Commission stated that 'consumers must be able to
act as buyers and sellers, "and urged citizens to use their bargaining
power through collective schemes, such as energy cooperatives.
Dutch research consultancy CE Delft showed that half of
EU citizens can produce their electricity from renewable energy sources and
meet 45% of energy demand in the EU in 2050 under the condition that the law is
a legal basis. This includes the installation of solar panels on homes and
local communities, schools and hospitals that produce their energy, warehouse
surplus and sell it in the net at guaranteed prices.
Tenders
A key way to support the development of renewable energy
is to make better use of tenders for renewable energy projects, considered Mari
Donnelly.
"One of the foundations of the single market has to
go through a public procurement tender because it gets the greatest value for
taxpayers," said an official with the Directorate-General for Energy.
However, today the public bidding is not used to its full
potential, warns MEP from the group of the Greens Turms Claude (Claude Turmes).
Local authorities are now obliged to call a tender for
even relatively small renewable energy projects and on such tenders are large
energy companies are able to provide the least costly bid. In this way, the
race expel small local energy cooperatives whose bids were more expensive but
enjoying greater support from the local population because they are property of
the citizens.
Turms said that tenders are good for investors but
without the participation of citizens can lose the potential for some projects,
for example. for wind farms, which are often opposed by the local population.
Recently the French EDF Energy gin initiated proceedings
against two municipalities in Belgium in German-speaking countries where the
local energy cooperatives received a contract to set up four turbines although
EDF had a cheaper offer.
Turms believes that local communities should not be
required to publish tenders for such small renewable energy projects.
"Because for example, a citizen who wishes to put solar panels on your
roof can not compete with EDF and wins the bid," said Turms and called for
changes in the field of exemptions for public bidding.
Proponents of such schemes say that although energy
cooperatives may be more expensive in the long run one back eight times more
income than the region where the capacity owned by large companies.
Turms advocates that public tenders are open to other
types of energy services, not only when the local authorities decided to build
new capacity for the production of energy, but also for the services provided
by the transmission system operators.
Translated by
Nebojša Vladisavljević
